Bản chất của xã hội là nhất nguyên hay đa nguyên?
Xã hội loài người có đa dạng hay không?
Để trả lời câu hỏi này ta sẽ cùng xem xét nghiên cứu về xã hội loài người, kể từ khi một con người được sinh ra, chúng có giống nhau không? Rõ ràng, mỗi một đứa trẻ từ khi được sinh ra thì đã có sự khác biệt nhất định trong suy nghĩ, ý thích, niềm vui,… có trẻ thích quan sát, có trẻ thích vận động, có trẻ cười nhiều, có trẻ hay khóc, có trẻ rất nhạy cảm với tiếng ồn, có trẻ thì không, có đứa hướng nội, có đứa hướng ngoại…., ngay cả những đứa trẻ là anh chị em ruột có cùng bố mẹ cũng có những đặc điểm tính cách suy nghĩ khác nhau, nên bản chất con người từ khi sinh ra đã có sự đa dạng.
Câu hỏi: liệu có khả năng xã hội loài người thể là dạng đơn nhất, đồng nhất từ khi sinh ra không? Điều đó xảy ra chỉ khi mà tất cả trẻ em từ khi mới sinh ra đã giống nhau về tính cách, xu hướng hành vi và phản ứng với môi trường…, điều này là bất khả thi, hoặc nó xảy ra ở đâu đó không phải là thế giới của chúng ta đang sống, một hành tinh khác, một giống loài khác hoặc một chiều không gian khác chẳng hạn.
Cho đến khi trưởng thành thì những đứa trẻ đó bị ảnh hưởng từ gia đình, nhà trường, xã hội, các trải nghiệm trong cuộc đời càng ảnh hưởng đến chúng sâu sắc hơn nữa, vậy tính cách của người trưởng thành còn phân cực, phức tạp, đa dạng hơn rất nhiều so với trẻ em.
Đa nguyên
Như đã trình bày ở phần trên, xã hội loài người vốn có sự đa dạng về bản chất kể cả tự nhiên (do tạo hóa sinh ra đã như vậy) cũng như xã hội. Từ đó, những người trưởng thành trong xã hội loài người vốn đa dạng trong tính cách, quan điểm, suy nghĩ tự động hình thành các hệ tư tưởng, quan điểm chính trị khác nhau, tức là sự đa dạng trong chính trị , gọi là “đa nguyên” như chúng ta đã biết.
Từ đó, những người có xu hướng chính trị, hệ tư tưởng tương đồng với nhau sẽ tự động tập hợp lại với nhau thành từng nhóm, và từ đó phát triển thành đảng phái. Đương nhiên, các xu hướng chính trị khác nhau sẽ hình thành các đảng phái khác nhau, nếu hệ tư tưởng có sự đối lập nhau thì các đảng phái được hình thành cũng sẽ đối lập nhau về mặt chính trị, tự động cạnh tranh nhau gay gắt trên chính trường. Do đó, “đa đảng” được hình thành, vậy đa đảng cũng là bản chất tự nhiên của xã hội.
Sơ đồ: Đa dạng về tính cách -> đa nguyên về tư tưởng -> đa đảng về chính trị.
Xã hội loài người có đa dạng hay không?
Để trả lời câu hỏi này ta sẽ cùng xem xét nghiên cứu về xã hội loài người, kể từ khi một con người được sinh ra, chúng có giống nhau không? Rõ ràng, mỗi một đứa trẻ từ khi được sinh ra thì đã có sự khác biệt nhất định trong suy nghĩ, ý thích, niềm vui,… có trẻ thích quan sát, có trẻ thích vận động, có trẻ cười nhiều, có trẻ hay khóc, có trẻ rất nhạy cảm với tiếng ồn, có trẻ thì không, có đứa hướng nội, có đứa hướng ngoại…., ngay cả những đứa trẻ là anh chị em ruột có cùng bố mẹ cũng có những đặc điểm tính cách suy nghĩ khác nhau, nên bản chất con người từ khi sinh ra đã có sự đa dạng.
Câu hỏi: liệu có khả năng xã hội loài người thể là dạng đơn nhất, đồng nhất từ khi sinh ra không? Điều đó xảy ra chỉ khi mà tất cả trẻ em từ khi mới sinh ra đã giống nhau về tính cách, xu hướng hành vi và phản ứng với môi trường…, điều này là bất khả thi, hoặc nó xảy ra ở đâu đó không phải là thế giới của chúng ta đang sống, một hành tinh khác, một giống loài khác hoặc một chiều không gian khác chẳng hạn.
Cho đến khi trưởng thành thì những đứa trẻ đó bị ảnh hưởng từ gia đình, nhà trường, xã hội, các trải nghiệm trong cuộc đời càng ảnh hưởng đến chúng sâu sắc hơn nữa, vậy tính cách của người trưởng thành còn phân cực, phức tạp, đa dạng hơn rất nhiều so với trẻ em.
Đa nguyên
Như đã trình bày ở phần trên, xã hội loài người vốn có sự đa dạng về bản chất kể cả tự nhiên (do tạo hóa sinh ra đã như vậy) cũng như xã hội. Từ đó, những người trưởng thành trong xã hội loài người vốn đa dạng trong tính cách, quan điểm, suy nghĩ tự động hình thành các hệ tư tưởng, quan điểm chính trị khác nhau, tức là sự đa dạng trong chính trị , gọi là “đa nguyên” như chúng ta đã biết.
Từ đó, những người có xu hướng chính trị, hệ tư tưởng tương đồng với nhau sẽ tự động tập hợp lại với nhau thành từng nhóm, và từ đó phát triển thành đảng phái. Đương nhiên, các xu hướng chính trị khác nhau sẽ hình thành các đảng phái khác nhau, nếu hệ tư tưởng có sự đối lập nhau thì các đảng phái được hình thành cũng sẽ đối lập nhau về mặt chính trị, tự động cạnh tranh nhau gay gắt trên chính trường. Do đó, “đa đảng” được hình thành, vậy đa đảng cũng là bản chất tự nhiên của xã hội.
Sơ đồ: Đa dạng về tính cách -> đa nguyên về tư tưởng -> đa đảng về chính trị.