Một số nước thành viên EU kêu gọi sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để chuyển cho Ukraine.
Đại diện ngoại giao cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) Kaja Kallas (Ảnh: AFP).
Liên minh châu Âu (EU) sẽ xem xét cách sử dụng tài sản Nga đang bị đóng băng để hỗ trợ cho hoạt động quốc phòng và tái thiết Ukraine hậu chiến sự, nhưng việc tịch thu ngay bây giờ là không khả thi về mặt chính trị, Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại của EU, bà Kaja Kallas, cho biết hôm 30/8.
Theo EU, khoảng 210 tỷ euro tài sản của Nga đang bị đóng băng trong khối theo các lệnh trừng phạt áp đặt lên Moscow vì mở chiến dịch quân sự ở Ukraine.
Ukraine và một số quốc gia EU, bao gồm Estonia, Litvà và Ba Lan, đã kêu gọi tịch thu số tài sản này để hỗ trợ Kiev. Lời kêu gọi càng mạnh mẽ hơn khi Ukraine đối mặt với khoản thiếu hụt ngân sách hàng chục tỷ euro chỉ riêng cho năm 2026.
Tuy nhiên, các cường quốc EU như Pháp và Đức, cùng với Bỉ, nơi nắm giữ phần lớn tài sản, đã phản đối ý tưởng này, viện dẫn lo ngại về tính hợp pháp và ảnh hưởng tiềm tàng tới đồng euro, đồng thời lưu ý rằng lợi nhuận từ số tài sản đang được dùng để hỗ trợ Ukraine.
Phát biểu sau cuộc họp ngoại trưởng EU tại Copenhagen, bà Kallas cho biết mọi người đều đồng ý rằng “không thể tưởng tượng được việc Nga lấy lại số tiền này trừ khi nước này bồi thường đầy đủ cho Ukraine” về những thiệt hại do chiến sự gây ra.
"Chúng ta cần một chiến lược để sử dụng số tài sản này khi chiến sự khép lại", bà Kallas nói.
Phần lớn số tài sản được giữ tại Euroclear, một cơ quan lưu ký chứng khoán ở Bỉ. Ngoại trưởng Bỉ Maxime Prevot nói với báo giới rằng việc tịch thu tài sản của Nga là điều “không thể chấp nhận” ở thời điểm hiện tại, vì sẽ gây bất ổn tài chính hệ thống và làm xói mòn niềm tin vào đồng euro.
Ông Prevot cũng bác bỏ lời kêu gọi thay đổi chiến lược đầu tư để tìm kiếm lợi nhuận cao hơn, cho rằng điều đó tiềm ẩn rủi ro cả về tài chính lẫn pháp lý.
Năm 2024, nhóm G7, trong đó có EU, đã nhất trí sử dụng lợi nhuận từ các tài sản này để tài trợ khoản vay trị giá 50 tỷ USD cho Ukraine.
Theo bà Kallas, Bỉ và nhiều quốc gia khác không sẵn sàng thảo luận về việc tịch thu tài sản Nga ngay lúc này nhưng các bên đồng ý rằng Nga là bên phải chi trả cho những khoản tiền bù đắp cho thiệt hại ở Ukraine chứ không phải "người nộp thuế châu Âu".
Trước đó, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent nói rằng có thể sử dụng tài sản Nga bị đóng băng như "một phần trong cuộc thương lượng với Moscow" về vấn đề Ukraine, thay vì tịch thu ngay và chuyển giao cho Kiev.
Trong khi đó, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định Nga sẽ không bao giờ từ bỏ quyền đối với số tài sản bị đóng băng và sẽ tiếp tục bảo vệ chúng. Ông cũng cảnh báo về “những hệ quả pháp lý và tư pháp hết sức nghiêm trọng” nếu phương Tây tìm cách tịch thu trực tiếp và chuyển giao số tiền cho Ukraine.
