Live Giữ quân đội trong tầm kiểm soát: Từ Võ Nguyên Giáp đến Phan Văn Giang

Trong mọi chế độ chính trị tập trung, đặc biệt là các nước xã hội chủ nghĩa, việc giữ quân đội tuyệt đối trung thành với Đảng luôn là nguyên tắc sống còn. Lịch sử Việt Nam từ sau 1945 đến nay phản ánh rõ xu hướng này: từ chỗ tôn vinh những vị tướng huyền thoại, dần dần chuyển sang cơ chế “quản lý tập thể” để bảo đảm quân đội không bao giờ trở thành lực lượng chính trị độc lập.

1. Thời Võ Nguyên Giáp – hào quang và nỗi lo


Đại tướng Võ Nguyên Giáp là “Anh cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam”, người chỉ huy Điện Biên Phủ và góp công lớn trong thống nhất đất nước. Uy tín của ông trong dân và quân là tuyệt đối.

Tuy nhiên, chính vì quá nổi tiếng, ông trở thành “cái bóng” có thể vượt ra khỏi khuôn khổ kiểm soát chính trị. Từ cuối thập niên 1970, Bộ Chính trị từng bước đưa ông ra khỏi vị trí Bộ trưởng Quốc phòng, giao lại cho các tướng trung thành và “an toàn” hơn.

👉 Đây là bước ngoặt: từ sau Giáp, không còn ai được phép có uy tín quân sự và chính trị vượt tầm Đảng.


2. Thời Văn Tiến Dũng – Lê Đức Anh: Quân đội thuần phục chính trị

• Văn Tiến Dũng (Bộ trưởng 1980–1986) nổi lên như người của Bộ Chính trị, không xây dựng hình ảnh cá nhân ngoài xã hội, khác hẳn Giáp.
• Lê Đức Anh (1987–1991) là mẫu tướng chính trị điển hình: nổi tiếng cứng rắn, nhưng tuyệt đối đặt sự trung thành với Đảng lên trên. Khi trở thành Chủ tịch nước, ông càng củng cố nguyên tắc: quân đội không thể “ra riêng”.

Trong giai đoạn này, quân đội tham gia chiến trường Campuchia, căng thẳng biên giới, nhưng mọi quyết định vẫn nằm trong tay Bộ Chính trị, không một tướng nào có quyền lực độc lập.


3. Thời Phùng Quang Thanh: “người giữ ghế an toàn”



Khi làm Bộ trưởng Quốc phòng (2006–2016), Đại tướng Phùng Quang Thanh trở thành gương mặt điển hình cho xu hướng “quản lý quân đội theo khuôn khổ”.


Ông trung thành, ít xây dựng hình ảnh cá nhân với quần chúng.

• Phát ngôn của ông nhấn mạnh “ổn định, kiềm chế”, phù hợp với đường lối ngoại giao cân bằng.
• Vai trò chính trị của ông gói gọn trong khuôn khổ Bộ Chính trị, không mang tính cá nhân hóa.
  👉 So với Giáp, đây là sự thay đổi rõ: Bộ trưởng chỉ còn là người điều hành, không phải huyền thoại.

4. Thời Ngô Xuân Lịch – Phan Văn Giang: Quân đội như một nhánh quản lý

• Ngô Xuân Lịch (2016–2021) và Phan Văn Giang (2021–nay) tiếp tục xu thế “quân đội thuần chính trị”.
• Họ là các tướng trưởng thành từ cơ chế hiện đại, ít tiếng vang quần chúng, hoạt động trong kỷ luật tập thể.
• Vai trò quân đội ngày nay thiên về chính quy – hiện đại – bảo vệ chế độ, không còn chỗ cho một “tổng tư lệnh huyền thoại” kiểu Giáp.

5. Kết luận

Từ Võ Nguyên Giáp đến Phan Văn Giang, có thể thấy một đường thẳng chính trị:

Ban đầu, một vị tướng huyền thoại tạo dựng quân đội và giành chiến thắng.

• Nhưng sau đó, để tránh nguy cơ quân đội biến thành lực lượng chính trị độc lập, lãnh đạo Việt Nam kiên quyết hạ thấp yếu tố cá nhân, nâng cao tính tập thể.
• Ngày nay, Bộ trưởng Quốc phòng chỉ còn là một ghế quản lý trong Bộ Chính trị, chứ không còn gắn với hình tượng “người hùng dân tộc”.

👉 Đây chính là cách bảo đảm quân đội trung thành tuyệt đối với Đảng, không lệch khỏi trục chính trị trung ương.

Tướng giáp là người duy nhất ko nằm trong tứ trụ nhưng vẫn được quốc tang.đối với lính trơn mà nói thì ông giáp là 1 huyền thoại,là thần tượng và là anh cả trong ngành thực sự.nếu ngày xưa ổng lên tiếng bụp lại lê duẩn thì duẩn sụm bà chè khẩn trương

Cakiem89:

Tướng giáp là người duy nhất ko nằm trong tứ trụ nhưng vẫn được quốc tang.đối với lính trơn mà nói thì ông giáp là 1 huyền thoại,là thần tượng và là anh cả trong ngành thực sự.nếu ngày xưa ổng lên tiếng bụp lại lê duẩn thì duẩn sụm bà chè khẩn trương

Bấm để mở rộng...

Hào Quang cá nhân quá lớn nên bị tước binh quyền