Trong lịch sử gần 50 năm của mình, Apple đã xây dựng một đế chế không chỉ dựa trên công nghệ, mà còn dựa trên một triết lý thiết kế mỏng nhẹ, tối giản và thanh lịch.
Từ iPod Nano, MacBook Air đến iPad Air, Apple đã nhiều lần chứng minh rằng "mỏng hơn" đồng nghĩa với tốt hơn.
Tháng 9/2025, triết lý đó đạt đến đỉnh cao với sự ra mắt của iPhone Air, chiếc điện thoại với độ mỏng 5.6mm - mỏng hơn cả một cây bút chì. Sản phẩm được cho là một tuyệt tác kỹ thuật, biểu tượng định hình tương lai.
Tuy nhiên thực tế lại diễn ra trái ngược với kỳ vọng.
Người dùng không còn "wow" vì mỏng nhẹ
Chỉ hai tháng sau, các dây chuyền sản xuất đã dừng lại. Đơn đặt hàng bị cắt giảm đến 90% và chiếc iPhone Air, thay vì trở thành một biểu tượng, đã trở thành một bài học đắt giá.Điều trớ trêu là iPhone Air không phải một sản phẩm tệ về mặt kỹ thuật, mà ngược lại, nó là một kỳ quan.
Tại sự kiện ra mắt iPhone 17, nhà báo Lance Ulanoff được chính Giám đốc Marketing của Apple Greg Joswiak, thách thức bẻ cong chiếc iPhone Air.
Kết quả là nó hoàn toàn cứng cáp, Apple đã thành công trong việc xóa bỏ "bóng ma Bendgate" ( thuật ngữ truyền thông dùng để mô tả một sản phẩm di động dễ bị cong vênh khung máy) - như vụ việc iPhone 6 Plus mỏng manh nhưng vẫn bị bẻ cong và gây vỡ máy gây tai tiếng trong quá khứ.
Nhưng đó cũng chính là khởi đầu của vấn đề. Apple đã dồn quá nhiều nguồn lực kỹ thuật để giải quyết một nỗi sợ (bị bẻ cong) và theo đuổi một mục tiêu (độ mỏng) mà không một người dùng nào thực sự yêu cầu.
Trong khi Apple mải mê với kích thước siêu mỏng, họ đã quên mất người dùng cần gì ở một chiếc điện thoại có giá lên tới 999$ (tại Việt Nam niêm yết từ 31,9 triệu đồng)
Như trang Techovedas và 9to5Mac phân tích, để đạt được độ mỏng 5,6mm, Apple đã phải trả những cái giá quá đắt.
Tại thị trường Việt Nam, iPhone Air có giá khoảng 31 triệu đồng cho bản tiêu chuẩn (Ảnh: Thu Uyên).
Đầu tiên, "cú đánh" chí mạng nhất là hệ thống camera. Trong kỷ nguyên mà camera là yếu tố quyết định, iPhone Air chỉ có một ống kính sau, đây là yếu tố bị người dùng phàn nàn nhiều nhất.
Mặc dù Apple cố gắng tiếp thị nó là "2 trong 1", thực tế nó không thể cạnh tranh với cụm camera kép trên iPhone 17 tiêu chuẩn và là một trò đùa khi so với cụm 3 camera trên iPhone 17 Pro.
Thêm vào đó là sự hy sinh về âm thanh với chỉ một loa, thời lượng pin bị ảnh hưởng bởi không gian vật lý ít ỏi và việc chỉ hỗ trợ eSIM gây rào cản ở nhiều thị trường.
Điều này giống như việc Apple đã chế tạo ra một chiếc xe đua F1 hoàn hảo về khí động học, nhưng lại quên lắp cho nó bộ lốp phù hợp và quên đổ đầy bình xăng.
Ngay cả khi người dùng chấp nhận sự hy sinh về phần cứng, họ cũng không thể biện minh cho vị trí của nó trong danh mục sản phẩm của Apple.
Nếu các hy sinh kỹ thuật là nguyên nhân bên trong, thì chiến lược giá và định vị sản phẩm chính là nguyên nhân bên ngoài "kết liễu" iPhone Air.
Sản phẩm rơi vào một cái bẫy mà Apple đã tự giăng ra, được các nhà phân tích gọi là "vấn đề của đứa con ở giữa" (Middle Child Syndrome), điều đã từng giết chết iPhone mini và iPhone Plus.
iPhone Air bị kẹp giữa hai gọng kìm. Một mặt, với giá 999 USD, nó chỉ rẻ hơn khoảng 100 USD so với iPhone 17 Pro (1.099 USD).
Rõ ràng khách hàng của Apple không thiếu 100 USD. Họ tự hỏi: "Tại sao tôi phải tiết kiệm 100 USD để nhận lấy một chiếc điện thoại có camera tệ hơn, pin yếu hơn và ít loa hơn?"
Thay vào đó, họ dồn tiền cho bản Pro.
Báo cáo của The Economic Times và PhoneArena cho thấy rõ điều này: Trong khi đơn hàng Air bị cắt giảm, đơn hàng cho iPhone 17 Pro và Pro Max lại tăng lên.
Mặt khác, với những người muốn một lựa chọn rẻ hơn, iPhone 17 tiêu chuẩn (giả sử ở mức 899 USD) lại là lựa chọn tốt, dù dày hơn nhưng có camera kép và pin tốt hơn đáng kể.
iPhone Air trở thành một lựa chọn phi lý: Không đủ "Pro" cho người dùng cao cấp và không đủ "tốt" cho người dùng phổ thông. Khảo sát của KeyBanc Capital Markets đã chứng minh rằng, hầu như người dùng không có nhu cầu với sản phẩm này.
Cú phanh gấp của Apple
Và Apple, hơn ai hết, hiểu rõ ngôn ngữ của thị trường. Phản ứng của họ nhanh chóng và quyết liệt. Điều đáng kinh ngạc không phải là việc iPhone Air thất bại, mà là tốc độ Apple thừa nhận và hành động.Chỉ vài tuần sau khi ra mắt, Apple đã cắt giảm mạnh sản lượng, đưa các đơn hàng xuống "mức cuối vòng đời sản xuất".
Theo các báo cáo, Foxconn và Luxshare, hai gã khổng lồ lắp ráp, gần như đã cho dây chuyền Air "về hưu non". Đây không phải là một sự điều chỉnh thông thường; mà là một cú phanh gấp, cho thấy phản ứng mạnh mẽ của Apple trong việc điều phối chuỗi cung ứng và sự tàn nhẫn của họ khi đối mặt với dữ liệu bán hàng thực tế.
Người dùng không đánh đổi tính năng chỉ lấy sự siêu mỏng trên iPhone Air (Ảnh: Thu Uyên).
Sự thất bại này ngay lập tức định hình lại tương lai. Báo cáo từ Yahoo Finance và The Information xác nhận, Apple đã trì hoãn vô thời hạn kế hoạch ra mắt iPhone Air 2 vào mùa thu năm sau.
Vậy, phải chăng đây là dấu chấm hết cho một chiếc iPhone "Air"? Theo các nhà phân tích, có lẽ là không. Họ cho rằng Apple không từ bỏ; thay vào đó, hãng sẽ kế hoạch cho một sự trở lại vào mùa xuân năm 2027.
Các nhà phân tích cho rằng mục tiêu kỹ thuật hàng đầu cho iPhone Air 2 là giải quyết "vấn đề lớn nhất" của nó: Tích hợp một hệ thống camera kép (gồm ống kính chính và siêu rộng) vào thân máy siêu mỏng.
Nếu những dự báo là đúng, đây sẽ là một sự thừa nhận mang tính bước ngoặt: Người dùng sẽ không bao giờ đánh đổi camera để lấy độ mỏng.
Thất bại của iPhone Air, do đó, không chỉ là thất bại của một sản phẩm. Nó là dấu chấm hết cho một kỷ nguyên mà nhà thiết kế Apple Jony Ive đã định hình, nơi "mỏng" là từ đồng nghĩa với "tương lai".
Thị trường đã thay đổi, người tiêu dùng đã trưởng thành. Chúng ta đã qua cái thời "wow" vì một chiếc điện thoại mỏng hơn vài milimet. Ngày nay, người dùng quan tâm đến những thứ thực tế hơn: Pin dùng được bao lâu? Chụp ảnh ban đêm đẹp? Máy chạy có mượt không?
iPhone Air là một tác phẩm nghệ thuật đắt tiền trong một thế giới cần những công cụ mạnh mẽ. Apple, với cú phanh gấp về sản xuất dường như đã nhận ra bài học lớn mà người dùng mang lại.
.png "Sex :vozvn (22):"){kind=icon}
10 năm nay vẫn đéo nhả
