Don Jong Un
Thôi vậy thì bỏ
Ông Tô Lâm. (Hình minh họa: Tuổi Trẻ)
Đảng CSVN dưới lãnh đạo của ông Tô Lâm có thực sự mong muốn giới trí thức trở thành “chính trực, trung thục và tử tế.” Đúng nghĩa hay không?
Mọi tuyên ngôn đạo đức, nếu được phát ra từ người đang nắm giữ quyền lực tối cao trong hệ thống chính trị độc đảng, nơi tự do ngôn luận bị bóp nghẹt, tiếng phản biện bị trấn áp và giới trí thức bị giám sát chặt chẽ thì rất cần được xem xét lại cho thật kỹ lưỡng, thấu đáo.
Hôm 6 Tháng Tám vừa qua, ông Tô Lâm, tổng bí thư đảng CSVN có buổi gặp mặt 80 đại biểu trí thức, nhà khoa học và văn nghệ sĩ tiêu biểu toàn quốc tại Hà Nội. Tại đây, ông có bài phát biểu đại khái nhấn mạnh tầm quan trọng của đội ngũ trí thức luôn giữ vai trò tiên phong trong khai sáng dân trí, phục vụ sự nghiệp đấu tranh giành độc và thúc đẩy phát triển đất nước.
Đáng chú ý, bài phát biểu là nằm ở đoạn kết thúc, khi ông Lâm đặc biệt nhấn mạnh: “Sự chính trực, trung thực và tử tế là tấm khiên bảo vệ chân lý, bảo vệ con người, giúp xã hội lành mạnh và phát triển,” như lời kêu gọi thể hiện tinh thần cao đẹp, sống chuẩn mực của giới trí thức đến từ người đứng đầu đảng CSVN.
Lời này của ông Tô Lâm không có gì sai, nhưng điều gây tranh cãi không nằm ở lời nói, mà là người nói. Ông Lâm đang là người nắm quyền lãnh đạo, quản lý đất nước nhưng từ lâu nay bị đánh giá là người độc đoán, chuyên quyền và trấn áp mạnh mẽ mọi tiếng nói phản biện thì liệu có đủ tư cách rao giảng về những phẩm chất đạo đức này hay không?
Không cần đến giới trí thức, bất kỳ người dân bình thường nào chỉ cần có chút tinh thần quan tâm đến hiện tình đất nước, theo dõi vài sự kiện diễn ra thời gian gần đây đều thấy rõ, giữa lời nói của ông Lâm từ trong hội trường và thực tế ở bên ngoài xã hội, nhiều việc làm mà hệ thống cầm quyền do ông lãnh đạo đang có sự khác biệt rất lớn, giữa tuyên truyền và sự thật.
Với chiến lược tiếp tục chiêu bài “đốt lò” chống tham nhũng, ông Tô Lâm từ cương vị bộ trưởng Công An đã có bước thăng tiến “thần tốc” chưa từng có trong tiền lệ, vượt mặt thủ tướng, chủ tịch nước lẫn chủ tịch quốc hội để ngồi vào chiếc ghế quyền lực tối cao trong hệ thống Đảng.
Đảng CSVN dưới thời nắm quyền của Tổng Bí Thư Tô Lâm, hoặc các đời tổng bí thư trước đó đều duy trì việc bắt bớ, kỷ luật đảng viên rất thiếu minh bạch thông tin, ít công khai tranh tụng, không có giám sát độc lập. Thậm chí, ngay cả những bản án chính trị dành cho người bất đồng chính kiến, nhà báo độc lập, luật sư nhân quyền thường được chuẩn bị từ trước, cứ đến giờ là hội đồng xét xử đưa ra đọc và tuyên án. Như vậy sự chính trực, trung thực và tử tế mà Tô Lâm nói thể hiện ở đâu trong hoạt động tố tụng này? Một sự rao giảng đạo đức rỗng tếch, đôi khi còn thể hiện sự xúc phạm những giá trị cao đẹp.
Chưa hết, một trong những biểu hiện rõ ràng nhất của sự thiếu tử tế đến từ nhà cầm quyền CSVN là những lần cưỡng chế đất đai, đập phá nhà dân như ở Thủ Thiêm, Dương Nội, Long Hưng…ở khắp mọi miền đất nước, khiến hàng ngàn, hàng vạn hộ dân lâm vào cảnh sống bần cùng, oan khuất bởi tài sản, đất đai lọt vào túi quan tham và lợi ích nhóm.
Trong nhiều trường hợp, người dân đứng lên phản đối hoặc trường kỳ khiếu kiện, trường kỳ dùng mạng xã hội để phản biện những sự sai trái bất công thì sớm muộn cũng bị CSVN gán cho cái tội “lợi dụng tư do dân chủ” “tuyên truyền chống nhà nước,” rồi sau đó bỏ tù một cách nặng nề. Những cái chết bất thường của người dân khi vào đồn công an được báo cáo do “tự tử,” rõ ràng sự tử tế mà ông Tô Lâm nói có chăng nó nằm ngay trong những văn bản pháp luật không thông qua ý kiến của người dân, các cơ quan công quyền dùng nó để trấn áp người dân không thuận theo ý Đảng một cách vô nhân đạo.
Trước những vấn đề nổi cộm, gây phẫn nộ xã hội, thay vì cử đại diện tử tế tổ chức những buổi đối thoại với người dân, lắng nghe những ý kiến trái chiều, phản biện đến từ giới trí thức đặng tìm ra giải pháp điều chỉnh chính sách hợp lý, nhà cầm quyền CSVN lại thể hiện sự chuyên quyền, thắt chặt hơn nữa việc kiểm duyệt, kiểm soát thông tin, bịt miệng và bắt bớ khiến nhiều cơ quan nhân quyền quốc tế phải lên tiếng chỉ trích gay gắt.
Tháng Bảy, 2014, Hội Nhà Báo Độc Lập Việt Nam, nơi quy tụ những trí thức, nhà báo độc lập ở trong và ngoài nước, sau vài năm kiên trì hoạt động phản biện ôn hòa, đăng tải những bài viết phản biện giúp phát triển xã hội, bảo vệ quyền con người thì bị nhà cầm quyền CSVN đàn áp, nhiều thành viên của hội bị bắt bỏ tù trong đó có bản án 15 năm tù dành cho Chủ Tịch Hội Phạm Chí Dũng và 11 năm tù dành cho Phó Chủ Tịch Hội Nguyễn Tường Thụy. Ở những con người này, chính do sự trung thực sống tại Việt Nam nên phải trả giá bằng bản án tù hình sự.
“Sự chính trực, trung thực và tử tế là tấm khiên bảo vệ chân lý”, không hiểu “tấm khiên” và “chân lý” mà ông Tô Lâm nói ở đây nó có dụng ý gì? Bởi lẽ ở Việt Nam, tự do ngôn luận nằm trong khuôn khổ pháp luật ********, được định hướng bởi cơ quan Tuyên Giáo. “Chân lý” là phục tùng, còn “tấm khiên” có chăng là công cụ mà nhà cầm quyền dùng để che chắn cho quyền lực, che chắn mọi sự dối trá, ngăn không cho ánh sáng của sự thật soi rọi.
Hàng trăm tờ báo và đài truyền thông Việt Nam đồng loạt đăng thông tin sau những phát biểu của ông Tô Lâm bằng mỹ từ, nhưng tuyệt nhiên không một bản tin nào đề cập mối nguy của việc tập trung quyền lực quá mức về tay một cá nhân, một tổ chức. Trước mặt 80 đại biểu trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ như nêu ở trên, ông Tô Lâm có dám thừa nhận bữa ăn bò dát vàng tại nhà hàng ở London vào năm 2021, giữa lúc gần 100 triệu người dân trong nước kiệt quệ vì đại dịch COVID-19? Đây là hình ảnh thực tế phản chiếu đời sống xa hoa của số đông cán bộ ******** và nỗi thống khổ của người dân. Vậy “tấm khiên bảo vệ chân lý” chính là vũ khí bảo vệ quyền lợi cho kẻ nắm quyền. Ông Tô Lâm là kẻ nắm quyền và cũng chính là kẻ rao giảng đạo đức thiếu tử tế.
Ở một thể chế mà người dũng cảm nói sự thật luôn phải đối diện với tù tội, lưu vong, bị bịt miệng, còn những những người thao túng quyền lực nhân danh “chống tham nhũng” để loại trừ đối thủ lại ngày càng leo cao. Vậy câu hỏi đặt ra, một trí thức mà không dám lên tiếng trước bất công xã hội, không dám đụng trạm đến những vấn đề quy hoạch treo, lợi ích nhóm thì có còn gọi là trí thức “chính trực”? Việt Nam không thiếu người tử tế, càng không thiếu trí thức chính trực nhưng lại rất thiếu cơ chế bảo vệ và quá nhiều cán bộ giả tạo.
Nếu ông Tô Lâm thực sự mong muốn đội ngũ trí thức ở Việt Nam thực sự trở thành người chính trực, trung thực và tử tế hòng thành tấm khiên bảo vệ chân lý, bảo vệ con người, giúp xã hội lành mạnh và phát triển thì hãy để họ tự do lên tiếng, được đối thoại công khai minh bạch kể cả khi đụng chạm đến các vấn đề nhạy cảm. Mọi việc sẽ không thành công khi chỉ dừng ở lời nói, khẩu hiệu tuyên truyền và không có hành động đúng với thực tế. Một quốc gia không thể phát triển bền vững khi nó được xây dựng trên nền móng của sự độc tài chuyên dối trá. Lời của ông Tô Lâm chính là sự che đậy về một hệ thống quyền lực đang ngày càng thoái hóa.
