‘Lãnh đạo cấp trên’: Ai cũng nhắc nhưng không ai nói tên trong đại án Phúc Sơn

Theo cách báo chí Việt Nam tường thuật phiên tòa, chủ tọa đã không chú trọng vào việc tìm hiểu xem “lãnh đạo cấp trên” này là ai. Báo chí chính thống ở Việt Nam cũng không hề đặt vấn đề về danh tính của “lãnh đạo cấp trên”.

Trong phiên tòa sơ thẩm vụ án tại Công ty cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn đang được Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội xét xử, “lãnh đạo cấp trên” là một nhân vật bí ẩn được nhiều người đề cập, nhưng chủ tọa không chú tâm làm rõ.

Bị cáo Đoàn Văn Hậu, Chủ tịch Tập đoàn Phúc Sơn, khai đã yêu cầu một cán bộ tại huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long dùng 8,5 tỷ đồng để mua đất cho “người nhà lãnh đạo cấp trên”.

Cán bộ huyện mà Chủ tịch Tập đoàn Phúc Sơn Đoàn Văn Hậu đề cập là ông Đặng Trung Hoành, cựu Chánh Văn phòng Huyện ủy Mang Thít, người cũng đã xác nhận lời khai trên.

Trong phiên tòa này, ông Hoành bị xét xử về tội “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi”.

Từ mối quan hệ với “lãnh đạo cấp trên”, ông Hoành đã trở thành đầu mối tiếp nhận 75,6 tỷ đồng do ông Hậu tài trợ cho huyện Mang Thít nhằm phục vụ các dự án hạ tầng và an sinh xã hội và qua đó ông Hoành đã tác động đến “lãnh đạo cấp trên”, tạo điều kiện cho việc làm ăn của ông Hậu.

Trong số tiền trên, 69,121 tỷ đồng được chuyển khoản vào tài khoản cá nhân của ông Hoành, 6,5 tỷ đồng còn lại được ông Hậu đưa trực tiếp cho Huyện ủy Mang Thít.

Chính chi tiết “lãnh đạo cấp trên này” mà ông Hoành, vốn chỉ là một cán bộ đảng ở cấp huyện, trở thành nhân vật được chú ý đặc biệt trong một phiên tòa có nhiều cán bộ cấp cao, như ủy viên Trung ương Đảng, bí thư tỉnh ủy, chủ tịch tỉnh.

Trong phiên xét xử ngày 24/6, ông Hậu khai đã chi 8,5 tỷ đồng, trong tổng số 75,6 tỷ đồng nói trên, để ông Hoành mua đất cho “người nhà lãnh đạo cấp trên” ở Vĩnh Long.

Cựu Bí thư Huyện ủy Nguyễn Huỳnh Thu, xuất hiện trước tòa với tư cách đại diện bên có quyền lợi liên quan là Huyện ủy Mang Thít, cũng đã nhắc tới vị “lãnh đạo cấp trên này”.

Trước khi phiên tòa diễn ra, nhân vật “lãnh đạo cấp trên” cũng đã nhiều lần được nhắc tới trong bản cáo trạng và kết luận điều tra.

Theo cáo trạng, trong một lần “lãnh đạo cấp trên” về làm việc với Huyện ủy Mang Thít (Vĩnh Long) vào năm 2017, ông Hậu đã có dịp gặp mặt và đề xuất hỗ trợ kinh phí cho địa phương với danh nghĩa cá nhân nhằm giúp tháo gỡ khó khăn về hạ tầng nông thôn và an sinh xã hội.

Có thể thấy tầm ảnh hưởng của vị “lãnh đạo cấp trên” này trong vụ án tại tập đoàn Phúc Sơn là rất lớn.

Điều này phần nào thể hiện qua số tiền mà ông Hậu đưa cho ông Hoành, người mà vào năm 2017 chỉ giữ chức vụ bí thư Huyện đoàn Mang Thít. Chỉ một lần giúp báo cáo “công sức đóng góp” của Hậu với “lãnh đạo cấp trên”, mà ông Hoành đã có thể gợi ý ông Hậu chi cho cá nhân mình số tiền 700 triệu đồng.

Tại tòa vào ngày 24/6, ông Hậu khai quen ông Hoành từ năm 2017, thông qua một buổi làm việc của “lãnh đạo cấp trên” tại Vĩnh Long. Sau đó, ông Hậu đã kết hợp với ông Hoành để làm thiện nguyện tại địa phương. Từ đó, ông Hoành có thể giúp ông Hậu tác động tới “lãnh đạo cấp trên”.

Ông Hậu thú nhận rằng Tập đoàn Phúc Sơn không làm dự án nào tại Vĩnh Long, nhưng “muốn nhờ Hoành tác động lãnh đạo cấp trên tạo điều kiện cho bị cáo trong một số hoạt động kinh doanh”, nên mới “đầu tư” vào công tác an sinh xã hội tại địa phương này.

Sau khi nhận tiền, ông Hoành đã chi hơn 58,5 tỷ đồng cho Huyện ủy Mang Thít để làm công tác từ thiện xã hội và sau đó chi thêm 1,27 tỷ đồng cho cơ quan này theo yêu cầu từ Hậu.

Ngoài ra, bà Thu cũng cho biết Tập đoàn Phúc Sơn hằng năm đều ủng hộ huyện 5.000 tấn xi măng để làm đường giao thông nông thôn. Đến khi nhóm lãnh đạo Phúc Sơn bị bắt, huyện vẫn thừa ra số xi măng trị giá khoảng 1,7 tỷ đồng nên nộp lại.

Chủ tọa phiên tòa cho rằng Huyện ủy Mang Thít đã tự “ôm việc” vì nếu một người nào đó muốn làm từ thiện sẽ tự chuyển qua Mặt trận Tổ quốc hoặc Quỹ vì người nghèo, chứ không phải Huyện ủy.

Bà Thu nói rằng đã nhiều lần trao đổi, đề nghị ông Hậu làm việc trực tiếp với Mặt trận Tổ quốc để không phải qua trung gian là ông Hoành. Nhưng ông Hậu từ chối, còn huyện sợ mất nguồn tài trợ cho địa phương nên “ngậm ngùi tiếp tục làm”.

Khi chuyển tiền cho ông Hoành, ông Hậu đã yêu cầu ông Hoành dùng 8,5 tỷ đồng để mua nhà cho “người nhà lãnh đạo cấp trên”. Việc mua đất cho người nhà “lãnh đạo cấp trên” cũng giúp ông Hoành hưởng lợi thêm 110 triệu đồng từ ông Hậu.

Liên quan tới vấn đề này, bà Thu cho biết trong số 8,5 tỷ đồng ông Hậu mua đất cho “người nhà lãnh đạo cấp trên”, vẫn còn thừa 700 triệu đồng là tiền để chuyển đổi từ đất trồng cây lâu năm lên đất thổ cư. Bà cũng nói rằng “lãnh đạo cấp trên” sau đó đã “nộp lại bốn thửa đất mà ông Hậu tặng”, kèm 700 triệu đồng.

Theo tường thuật trong bài viết ngày 25/6 trên báo Công an Nhân dân, sau khi ông Hoành xác nhận về mục đích của khoản tiền 8,5 tỷ đồng nói trên, chủ tọa sau đó đã hỏi ông Hoành về “lý do Hậu cho tiền bị cáo”.

Ông Hoành khai: “Có lần Hậu hỏi về hoàn cảnh của bị cáo thì bị cáo trình bày là hoàn cảnh khó khăn. Hậu thấy trong quá trình quản lý số tiền làm an sinh xã hội, bị cáo không tham, không ăn tiền nên Hậu cho bị cáo 700 triệu đồng để tiêu.”

‘Không dám nói tên’

Một trong những điều đáng chú ý trong lời khai của những người này là việc ai cũng nhắc tới “lãnh đạo cấp trên” nhưng không ai nói cụ thể người này là ai.

Theo cách báo chí Việt Nam tường thuật phiên tòa, chủ tọa đã không chú trọng vào việc tìm hiểu xem “lãnh đạo cấp trên” này là ai. Báo chí chính thống ở Việt Nam cũng không hề đặt vấn đề về danh tính của “lãnh đạo cấp trên”.

Trong khi đó, như đã nói ở trên, sức ảnh hưởng của người này lớn đến nỗi một người có chức danh “khiêm tốn” cũng được nhận hàng chục tỷ đồng vì mối quan hệ của mình với “lãnh đạo cấp trên”.

Ngoài ra, việc “lãnh đạo cấp trên” này nhận bốn thửa đất từ ông Hậu, theo lời khai của bà Thu, cũng khiến người này có thể bị truy tố tội Nhận hối lộ hoặc/và các tội danh liên quan tới việc lợi dụng chức vụ quyền hạn.

Theo Bộ luật Hình sự, lạm dụng chức vụ, quyền hạn là sử dụng vượt quá quyền hạn, chức trách, nhiệm vụ được giao hoặc tuy không được giao, không được phân công nhiệm vụ, quyền hạn trong lĩnh vực đó nhưng vẫn thực hiện.

Người dùng mạng xã hội Việt Nam dường như cũng đang muốn biết vị “lãnh đạo cấp trên” này là ai.

Trong bài đăng ngày 24/6 trên trang Facebook của VTC News với nội dung “Nguyễn Văn Hậu khai chi 8,5 tỷ đồng mua đất cho ‘người nhà lãnh đạo cấp trên’ ở Vĩnh Long, Bí thư Huyện ủy Măng Thít cho biết ‘lãnh đạo’ này đã trả lại 4 thửa đất”, một số người bình luận bên dưới muốn biết “lãnh đạo cấp trên” là ai,

“Sao không nói tên là ai? Sợ à,” một người viết.

“Nói cụ thể người nhà cấp trên là ông nào,” một tài khoản khác bình luận.

Vụ án xảy ra tại tập đoàn Phúc Sơn được coi là một vụ “đại án” ở Việt Nam và được dư luận chú ý, một phần là vì mối quan hệ được cho là tồn tại giữa vụ án này và ông Võ Văn Thưởng, người đã mất chức chủ tịch nước vào tháng 3/2024.

Thời điểm ấy, nhiều nhà quan sát đánh giá rằng sai phạm của ông được cho là diễn ra vào giai đoạn ông đang làm bí thư tỉnh Quảng Ngãi, từ năm 2011-2014.

Vào tháng 3/2024, trang thông tin điện tử Đảng bộ khối các cơ quan tỉnh Nghệ An, cũng như một số trang của đảng bộ cấp địa phương, đã đăng tải bài viết với chi tiết khi ông Thưởng làm bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi đã không kiểm soát chặt chẽ, “để cán bộ dưới quyền vi phạm pháp luật, để một doanh nghiệp mượn danh đảm nhận nhiều dự án, can thiệp công tác cán bộ, làm mất lòng tin trong Nhân dân.”

Quảng Ngãi là nơi tập đoàn Phúc Sơn đã trúng thầu và thực hiện nhiều dự án lớn.