Lây nhiễm HIV trong nhóm đồng tính nam

tiêu đề "Lây nhiễm HIV trong nhóm đồng tính nam" (kênh Chuyển động 24h) tổng hợp về sự thay đổi hình thái lây nhiễm HIV tại Việt Nam, tập trung vào nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM), các thách thức và giải pháp hiện tại.

Thực trạng và Thách thức về HIV/AIDS​

• Thay đổi hình thái lây nhiễm: Việt Nam đang trong giai đoạn hướng tới mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030 . Tuy nhiên, những năm gần đây, HIV lây lan qua đường tình dục đã tăng khoảng 70% và trở thành hình thái lây nhiễm chính .
• Nhóm nguy cơ cao: Nam giới, đặc biệt trong độ tuổi từ 16 đến dưới 30 tuổi , chiếm phần lớn số ca nhiễm HIV mới. Nhóm nam quan hệ đồng giới (MSM) là nhóm nguy cơ cao nhưng vẫn "ẩn nấp," chưa thực sự lộ diện để tiếp cận các dịch vụ y tế, dẫn đến nguy cơ lây lan trong cộng đồng .
• Các ca bệnh phát hiện muộn: Nhiều trường hợp, nhất là thanh niên trẻ, phát hiện muộn khi đã suy giảm miễn dịch nặng và mắc các bệnh lý nhiễm trùng cơ hội [02:16]. Một bệnh nhân 25 tuổi chỉ biết mình mắc AIDS khi phải nhập viện cấp cứu và thở oxy [00:59]. Anh không ngờ rằng quan hệ nam với nam có thể lây nhiễm qua đường sinh dục và anh đã lây nhiễm từ bạn tình đồng giới [01:21].
• Nguyên nhân lây nhiễm: Gần 90% số bệnh nhân nhiễm HIV mới đang điều trị tại Viện Y học Nhiệt đới Bạch Mai thuộc nhóm quan hệ tình dục không an toàn, chủ yếu do quan hệ cùng lúc với nhiều người đồng giới , đặc biệt là quan hệ qua đường hậu môn mà không dùng biện pháp bảo vệ (bao cao su, chất bôi trơn) .

• Giải pháp và Nỗ lực Dự phòng​

  • Ưu tiên PrEP: Để nhanh chóng hoàn thành mục tiêu chấm dứt đại dịch S vào năm 2030, việc mở rộng điều trị các biện pháp dự phòng nhiễm HIV, đặc biệt là thuốc dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP), đang được ưu tiên hàng đầu . Hiện đã có hàng trăm cơ sở cung cấp dịch vụ PrEP được triển khai trên cả nước .
  • Vai trò của Cộng đồng: Các nhóm sinh hoạt cộng đồng như nhóm Unicorn đã duy trì hoạt động trong 12 năm, chủ yếu tư vấn điều trị dự phòng bằng PrEP và thực hiện xét nghiệm sớm HIV . Nhiều người tìm đến các nhóm cộng đồng vì cảm thấy ngại và mong muốn sự bảo mật, nhanh chóng hơn so với việc đến các cơ sở y tế .
  • Vượt qua rào cản:
  • • Sự kỳ thị là rào cản lớn khiến nhiều người trong nhóm MSM chưa tham gia điều trị PrEP .
    • Các mô hình dự phòng được đa dạng hóa (cố định và lưu động), kết hợp với hệ thống cộng tác viên đồng đẳng viên để tiếp cận nhóm MSM .
    • Tuy nhiên, các tổ chức cộng đồng gặp khó khăn khi tiếp cận nhóm tuổi trẻ (16-18 tuổi), thậm chí là học sinh trung học cơ sở, vì các em ít được cung cấp thông tin về dự phòng bệnh lây truyền qua đường tình dục trong môi trường học đường .
  • Ý thức cá nhân là quyết định: Mục tiêu quốc gia đến năm 2030 là có 40% người đồng tính nam được điều trị thuốc PrEP . Ý thức dự phòng lây nhiễm là yếu tố quyết định để ngăn chặn dịch bệnh lây lan