Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng
Khi còn sinh sống ở Cuba, đi đến bất cứ nơi đâu, ông Truyền cũng nhận được đón tiếp nồng hậu. Ông thấy rất nhiều người Cuba đặt tên là Hà Nội, nhiều ngôi trường mang tên các anh hùng Việt Nam.
Đất nước Cuba như quê hương thứ hai của nhiều người ViệtVới nhà báo Lê Duy Truyền, nguyên Phó Tổng giám đốc Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN), đất nước Cuba như quê hương thứ hai của ông và nhiều bạn bè. Ông luôn dành tình cảm đặc biệt và lòng biết ơn sâu sắc với quê hương ấy.
Những ngày này, khi thấy hàng triệu trái tim Việt Nam đồng hành đóng góp, hướng về nhân dân Cuba, ông Truyền cảm thấy vô cùng xúc động.
Chỉ sau 4 ngày phát động, chương trình vận động ủng hộ nhân dân Cuba "65 năm nghĩa tình Việt Nam - Cuba" của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam đã vượt mốc 290 tỷ đồng. Nhiều cá nhân, đoàn thể, doanh nghiệp… đã cùng chung tay gửi đến Cuba những tình cảm nồng ấm và những món quà vật chất thiết thực.
Ông Truyền cho rằng, đó là nghĩa cử thể hiện tinh thần uống nước nhớ nguồn với những tình cảm vô tư mà lãnh đạo nhà nước và nhân dân Cuba đã dành cho Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến và xây dựng đất nước.
Chủ tịch Fidel Castro chụp ảnh với các nhà báo Việt Nam tháp tùng Thủ tướng Phan Văn Khải trong chuyến thăm Cuba tháng 10/2002. Nhà báo Lê Duy Truyền (thứ nhất, trái qua, người cầm máy ảnh), Trưởng cơ quan thường trú TTXVN tại Cuba 2002-2005 (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Quảng cáo của DTads
Điều này cũng thể hiện văn hóa luôn sẵn sàng sẻ chia, tinh thần nhân đạo của người Việt Nam không chỉ với Cuba mà với bất cứ đất nước nào trên thế giới khi gặp khó khăn hay thiên tai, động đất, lũ lụt. Với Cuba, tình cảm này càng đặc biệt, bởi hai dân tộc đã cùng nhau trải qua những giai đoạn lịch sử đầy thử thách.
Theo nhà báo Lê Duy Truyền, trong những năm 1960-1970, khi Việt Nam đang trong cuộc kháng chiến chống Mỹ gian khổ, phải đối diện với muôn vàn khó khăn, nhà nước và nhân dân Cuba đã luôn luôn đồng hành, chắt chiu dành cho Việt Nam sự ủng hộ cả về vật chất lẫn tinh thần.
"Cuba đã giúp Việt Nam rất nhiều, cả những hỗ trợ công khai lẫn không công khai. Một trong những câu nói nổi tiếng của Chủ tịch Fidel Castro, thể hiện rõ tình cảm sâu đậm của Cuba dành cho Việt Nam đó là: "Vì Việt Nam, chúng tôi sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình".
Còn Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng từng khẳng định: "Việt Nam và Cuba cách xa nhau hàng vạn dặm nhưng lòng dân 2 nước gần gũi như anh em một nhà".
Bởi vậy theo ông Truyền, trên thế giới, hiếm có mối quan hệ nào đặc biệt như quan hệ giữa hai nước Việt Nam – Cuba, đúng như lời lãnh tụ Fidel Castro từng nói “quan hệ Việt Nam - Cuba là mối quan hệ đặc biệt không có tiền lệ, là hình mẫu của quan hệ quốc tế”.
Ông Truyền nhớ lại, trong những năm 1960-1970, mỗi năm có hàng trăm sinh viên Việt Nam được gửi đến Cuba để học tập, đào tạo nhiều ngành nghề khác nhau.
Có thời điểm lên đến 500 sinh viên Việt Nam sang Cuba qua hành trình dài trên những chuyến tàu biển. Giờ đây, nhiều sinh viên đã ở tuổi trên dưới 80, vẫn giữ liên lạc qua các hội nhóm, câu lạc bộ, nơi họ kết nối để chia sẻ kỷ niệm và tình cảm dành cho đất nước từng cưu mang mình.
Những năm tháng còn là sinh viên tại Cuba, ông thường tham gia các cuộc biểu tình, mít tinh, tuần hành để chống lại việc Mỹ bao vây cấm vận; ủng hộ các phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên thế giới, trong đó phản đối chiến tranh biên giới phía Bắc Việt Nam. Hàng triệu người Cuba đã cùng xuống đường để thể hiện sự ủng hộ dành cho nhân dân Việt Nam dù cách xa nửa vòng trái đất.
Khi đi đến bất cứ nơi đâu, chỉ cần nói là người Việt Nam, ông Truyền đều nhận được sự giúp đỡ, đón tiếp nhiệt thành. Những người Cuba luôn coi người Việt Nam như anh em một nhà khiến những du học sinh như ông cảm thấy vô cùng gần gũi, không có khoảng cách về màu da, dân tộc.
Trong những giai đoạn gian khó, Cuba giúp Việt Nam xây dựng nhiều công trình có ý nghĩa thiết thực Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới, khách sạn Thắng Lợi ở Hà Nội, trại bò giống Moncada ở Ba Vì, tuyến đường lên Hoà Bình... Cho đến nay, nhân dân Cuba vẫn dành cho Việt Nam những tình cảm thắm thiết, mến yêu nhất.
Nhà báo Lê Duy Truyền (ngoài cùng bên phải) và nhà báo Phạm Đình Lợi (bên trái ảnh), Trưởng cơ quan thường trú TTXVN nhiệm kỳ 1987-1991 chụp ảnh cùng nhà báo Aurelio Pedroso Pírez (tạp chí Moncada thuộc Bộ Nội vụ Cuba) (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Những tên gọi Việt Nam trên đất Cuba
Ông Truyền từng là phóng viên TTXVN tại Cuba (1987-1991) và sau đó là Trưởng Cơ quan thường trú TTXVN tại đây (2002-2005). Những năm tháng công tác tại Cuba, ông có cơ hội tác nghiệp, đưa tin tại những sự kiệnngoại giao của lãnh đạo 2 nước Việt Nam - Cuba. Lần tác nghiệp năm 1989, được bắt tay Chủ tịch Fidel Castro, ông cảm nhận rõ sự nồng ấm, gần gũi của vị lãnh tụ vĩ đại.
Đặt chân đến mọi miền trên đất nước Cuba, ông Truyền không khỏi ngạc nhiên khi có nhiều địa danh, trường học, nhà máy mang tên Việt Nam như: Trường tiểu học Tio Hồ (Trường tiểu học Bác Hồ), Trường Tiểu học Võ Thị Thắng, đường Nguyễn Văn Trỗi (ở La Habana), sân vận động Nguyễn Văn Trỗi, còn có cả làng Bến Tre.
“Tôi tìm hiểu và đã nhờ phía Cuba thống kê thì thấy có hơn 100 địa danh, trường học, công sở, nhà máy mang tên tiếng Việt. Đặc biệt, nhiều người dân còn đặt tên tiếng Việt như Hanoi (Hà Nội), Lien (Liên), Hoasen (hoa sen), Hoamai (hoa mai)”, ông Truyền nói.
Nhà báo Lê Duy Truyền (thứ hai, từ trái qua) tại triển lãm ảnh "Cuba trong trái tim nhân dân Việt Nam" năm 2020 (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Nhà báo Lê Duy Truyền có nhiều bạn bè là người Cuba. Qua chia sẻ từ những người bạn, ông càng cảm nhận rõ những khó khăn Cuba đang gặp phải trong thời gian qua từ kinh tế đến y tế, giáo dục... Nhiều nơi thiếu điện, thiếu nước và thuốc men. Mối liên lạc giữa ông với nhiều người bạn cũng bị gián đoạn vì họ không có đủ tiền để dùng internet.
Bởi vậy, ông Truyền mong muốn, bên cạnh những khoản ủng hộ để Cuba giải quyết khó khăn trước mắt, sẽ ngày càng có nhiều hoạt động hợp tác giữa Việt Nam và Cuba để giải quyết các vấn đề liên quan đến lương thực, năng lượng.
“Có như vậy, chúng ta mới có thể giúp nước bạn tìm được những giải pháp lâu dài, cải thiện những bế tắc hiện nay”, ông Truyền chia sẻ.
bớt tuyên truyền xạo Lồn
