Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng
Trong thời kỳ Thế chiến thứ nhất và thứ hai, Đức có lực lượng hải quân cực kỳ hùng mạnh, trong đó, lực lượng tàu ngầm (Unterseeboot - đồng nghĩa với underseeboat trong tiếng Anh, viết tắt là U-boat) có những tàu ngầm hiện đại nhất và cũng là mạnh nhất thế giới lúc bấy giờ.
Trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất, các tàu ngầm của Đế quốc Áo-Hung cũng được gọi là U-boat.
Các tàu ngầm U-boat có thể được sử dụng hiệu quả chống lại tàu chiến đối phương, nhưng trên thực tế, chúng được sử dụng hữu hiệu nhất trong chiến tranh kinh tế, phong tỏa bờ biển, cắt đứt các tuyến vận tải biển, (săn bắt tàu hàng).
Mục tiêu chính của các chiến dịch sử dụng U-boat trong cả hai cuộc đại chiến là các chuyến tàu vận tải từ Hoa Kỳ tới các đảo thuộc quần đảo Anh và ngược lại.
U-boat: "Sát thần" đầy uy lực của Đức trên khắp đại dương
Có thể nói, U-Boat là niềm tự hào của Hải quân Đức trong cả hai cuộc Chiến tranh Thế giới thứ nhất (1914 - 1918) và thứ hai (1939 - 1945).
Chỉ tính riêng Thế chiến I, Đức đã sở hữu 360 tàu ngầm U-Boat. Mặc dù bị đánh chìm 178 chiếc, nhưng những tổn thất mà quân Đức gây cho quân đối phương vô cùng khủng khiếp: 395 chiếc (trong đó có 3 thiết giáp hạm, 17 tàu sân bay, 32 tàu tuần dương, 122 khu trục hạm và hơn 30 tàu ngầm) bị đánh chìm hoàn toàn.
Tàu ngầm U-Boat của Đức từng là nỗi kinh hoàng trên các đại dương của tàu ngầm, tàu chiến đối phương. Hình minh họa.
Chưa hết, "hạm đội" U-Boat của Đức còn đánh chìm 5.000 tàu vận tải, chôn vùi 20 triệu tấn hàng tiếp tế của đối phương xuống đáy đại dương.
Thế chiến II bùng nổ, tàu ngầm U-Boat của Đức lại tiếp tục là nỗi đe dọa khủng khiếp của quân Đồng Minh, trở thành "cánh tay đắc lực" cho trùm phát xít Adolf Hitler.
Tính đến thời điểm cuộc đại chiến thứ hai kết thúc, Đức sở hữu lượng tàu ngầm khổng lồ: 1.162 chiếc U-Boat.
3.500 tàu của quân Đồng Minh (bao gồm tàu chiến, tàu vận tải) bị U-Boat đánh chìm, hơn 30.000 lính hải quân thiệt mạng.
Đứng trước những màn tấn công như vũ bão của U-Boat, lực lượng Đồng Minh quyết hành động. Năm 1943, Đồng Minh chính thức mở chiến dịch tìm và diệt U-Boat trên khắp các đại dương.
Họ huy động toàn bộ các phương tiện hiện đại thời đó, bao gồm tàu ngầm, máy bay ném bom cùng các chiến thuật chống ngầm như sử dụng sonar, radar; cũng như sử dụng hệ thống phá mã Enigma của Đức để "tổng lực" chống lại tàu ngầm U-Boat của quân Đức quốc xã.
Với việc Mỹ tham chiến, quân Đồng Minh như "hổ mọc thêm cánh" đã xoay chuyển cục diện, khiến U-Boat phải chịu những tổn thất không thể cay đắng hơn: 793 chiếc tàu ngầm U-Boat bị đánh chìm, gần 30.000 lính hải quân phải bỏ mạng. Chưa hết, các xưởng đóng tàu ngầm U-Boat cũng bị bom dội tan nát.
Tính đến đầu tháng 12/1944, quân Đức và Hitler rơi vào thế bất lợi khi đoàn quân U-Boat từng một thời gieo rắc nỗi kinh hoàng trên các đại dương giờ phải chịu cảnh thất bại cay đắng.
Các cuộc tấn công đáp trả như vũ bão trên cạn, trên không tiếp tục đưa Đức vào thế bị động. Lúc này, Hitler thực hiện một chiến dịch tối mật cuối cùng với hi vọng xoay chuyển cục diện cuộc chiến.
Hoạt động của U-boat trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất
Trong cuộc chiến tranh thế giới lần thứ nhất, tổng số tàu ngầm các nước đã ném vào chiến tranh là hơn 640 chiếc, trong đó của Đức là hơn 300 chiếc. Các tàu ngầm U-boat có tính năng cơ động rất cao và khả năng chiến đấu áp đảo tàu ngầm của đối thủ, nên đã lập rất nhiều chiến tích huy hoàng.
Khởi đầu Thế chiến chiến thứ nhất, Đức chỉ có 29 U-boat hoạt động nhưng số lượng của chúng đã gia tăng với tốc độ chóng mặt và gây cho quân Đồng minh những thiệt hại hết sức năng nề.
Tàu ngầm U-boat của Đức đã gây rất nhiều thiệt hại cho quân đồng minh
Chỉ trong vòng 10 tuần đầu của cuộc chiến, U-boat đã đánh chìm 5 tuần dương hạm của Anh. Thậm chí, chỉ trong tháng 10/1914, chiếc tàu ngầm U-9 của Đức đã đánh chìm 3 chiến hạm của Anh là HMS Aboukir, Cressy và Hogue chỉ trong có một giờ.
Kể từ khi thế chiến thứ nhất bùng phát ngày 29/07/1914 cho đến khi kết thúc ngày 11/11/1918, có 178 trong tổng số 360 tàu ngầm Đức được đóng đã bị đánh chìm, tuy nhiên những thiệt hại mà chúng gây ra cho quân đồng minh thật là khủng khiếp.
Số lượng tàu chiến bị U-boat bắn chìm lên tới 395 chiếc, trong đó có 3 thiết giáp hạm, 17 hàng không mẫu hạm, 32 tuần dương hạm, 122 khu trục hạm và hơn 30 tàu ngầm. Ngoài ra, các tàu ngầm Đức còn đánh đắm hơn 5000 tàu vận tải, nhấn chìm hơn 20 triệu tấn hàng hóa xuống đáy biển.
Bằng chiến thuật dùng tàu ngầm phong tỏa, chi phối toàn bộ bắc Đại Tây Dương và Địa Trung Hải, Đức Quốc xã gây rất nhiều thiệt hại cho hải quân và thương thuyền của phe Đồng Minh, ngăn chặn các tuyến tiếp tế xuyên châu lục, góp phần kéo dài thời gian cuộc chiến.
Do đó, mặc dù Đức thất bại trong Chiến tranh thế giới thứ nhất nhưng lực lượng tàu ngầm của họ đã gây ra nỗi kinh hoàng cho hải quân đồng minh và các thương thuyền trên thế giới.
Máy bay Đồng minh tấn công một tàu ngầm U-boat của Đức
Sau khi bại trận trong Thế chiến thứ nhất, Đức tiếp tục phát triển lực lượng tàu ngầm hùng mạnh đạt đến đỉnh cao dưới thời Hittle. Thủ tướng Anh thời đó là ông Winston Churchill đã từng phải thốt lên: “Thứ duy nhất có thể khiến tôi thực sự lo sợ trong cuộc chiến là các tàu ngầm U-boat của Đức”.
Hoạt động của U-boat trong Chiến tranh Thế giới thứ 2
Vào thời điểm Chiến tranh Thế giới thứ 2 bắt đầu nổ ra, phát xít Đức có 65 U-boat, 21 tàu trong số đó luôn thường trực chiến đấu. Chỉ huy của hạm đội tàu ngầm Đức là Karl Donitz từng nói, nếu ông ta có 300 tàu U-boat thì sẽ “có thể bóp chết Anh ngay lập tức và chiến thắng toàn cục”.
Thế nhưng trong suốt Thế chiến 2, nước Đức phát xít đã ồ ạt đóng tới hơn 1000 tàu ngầm loại này, chỉ tính riêng U-boat Type VII đã có đến 691 chiếc. Theo thống kê không chính thức, cho đến Thế chiến 2 kết thúc, Hải quân Phát xít Đức đã có trong tay 1.162 tàu ngầm U-boat.
Các tàu ngầm U-boat phát xít tiếp tục gieo rắc nỗi kinh hoàng cho hải quân Đồng minh trong giai đoạn đầu Chiến tranh thế giới thứ 2.
Trước những tổn thất quá lớn do lực lượng tàu ngầm của Phát-xít Đức gây ra, đến năm 1943, quân Đồng minh đã bắt đầu mở chiến dịch tìm diệt U-boat trên biển, bằng tất cả các phương tiện tác chiến lúc đó là tàu ngầm, tàu nổi và máy bay ném bom.
Tàu chở dầu Dixie Arrow bị tàu ngầm U-71 bắn chìm ngoài khơi Bắc Carolina vào ngày 26-3-1942
Đến cuối cuộc chiến, hạm đội U-boat chịu tổn thất nặng với 793 chiếc bị mất và hơn 28.000 người trong tổng số 40.900 thủy thủy U-boat thiệt mạng (chiếm khoảng 75% lực lượng), khiến thực lực Hải quân Đức suy yếu nghiêm trọng, không ngăn nổi lính thủy đánh bộ Mỹ và quân đội Anh tràn vào Pháp, Bắc Phi và bờ Địa Trung Hải những năm 1944-1945.
Tuy nhiên, cái giá phải trả của phe Đồng minh cũng không hề nhỏ. Tính tổng số trong chiến tranh Thế giới thứ 2, các tàu ngầm U-boat của Đức đã đánh chìm 3.500 tàu đồng minh (chủ yếu là tàu vận tải), khiến hơn 30.000 thủy thủ quân sự và dân sự thiệt mạng.
Các nước Đồng minh phải chi số tiền khổng lồ lúc đó là 26,4 tỷ USD để chống lại mối đe dọa từ tàu ngầm U-boat. Trong khi đó, chiến dịch tàu ngầm của Đức chỉ tiêu tốn 2,86 tỷ USD.
Tuy nước Đức phát xít đã bại trận và sụp đổ nhưng xét ở góc độ kinh tế, chiến lược phát triển ồ ạt các tàu ngầm U-boat là một thành công lớn của Đức, đưa loại tàu ngầm này trở thành một trong những vũ khí có ảnh hưởng nhất trong Thế chiến thứ 2
Tàu ngầm U-97, do Udo Heilmann chỉ huy, tại Saint-Nazaire, Pháp, năm 1941. Trong suốt thời gian phục vụ, U-97 đã đánh chìm 16 tàu với tổng trọng tải 71.237 GRT và làm hư hại một tàu có trọng tải 9.718 GRT trong suốt 14 chuyến tuần tra. Vào ngày 16 tháng 6 năm 1943, U-97 bị hư hại nặng nề ở Địa Trung Hải, phía tây Haifa, do trúng bom chìm từ một chiếc Lockheed Hudson T thuộc Phi đội 459 của Không quân Hoàng gia Úc. Thủy thủ đoàn đã bỏ tàu ngầm lại sau vụ tấn công.
Trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất, các tàu ngầm của Đế quốc Áo-Hung cũng được gọi là U-boat.
Các tàu ngầm U-boat có thể được sử dụng hiệu quả chống lại tàu chiến đối phương, nhưng trên thực tế, chúng được sử dụng hữu hiệu nhất trong chiến tranh kinh tế, phong tỏa bờ biển, cắt đứt các tuyến vận tải biển, (săn bắt tàu hàng).
Mục tiêu chính của các chiến dịch sử dụng U-boat trong cả hai cuộc đại chiến là các chuyến tàu vận tải từ Hoa Kỳ tới các đảo thuộc quần đảo Anh và ngược lại.
U-boat: "Sát thần" đầy uy lực của Đức trên khắp đại dương
Có thể nói, U-Boat là niềm tự hào của Hải quân Đức trong cả hai cuộc Chiến tranh Thế giới thứ nhất (1914 - 1918) và thứ hai (1939 - 1945).
Chỉ tính riêng Thế chiến I, Đức đã sở hữu 360 tàu ngầm U-Boat. Mặc dù bị đánh chìm 178 chiếc, nhưng những tổn thất mà quân Đức gây cho quân đối phương vô cùng khủng khiếp: 395 chiếc (trong đó có 3 thiết giáp hạm, 17 tàu sân bay, 32 tàu tuần dương, 122 khu trục hạm và hơn 30 tàu ngầm) bị đánh chìm hoàn toàn.
Tàu ngầm U-Boat của Đức từng là nỗi kinh hoàng trên các đại dương của tàu ngầm, tàu chiến đối phương. Hình minh họa.
Chưa hết, "hạm đội" U-Boat của Đức còn đánh chìm 5.000 tàu vận tải, chôn vùi 20 triệu tấn hàng tiếp tế của đối phương xuống đáy đại dương.
Thế chiến II bùng nổ, tàu ngầm U-Boat của Đức lại tiếp tục là nỗi đe dọa khủng khiếp của quân Đồng Minh, trở thành "cánh tay đắc lực" cho trùm phát xít Adolf Hitler.
Tính đến thời điểm cuộc đại chiến thứ hai kết thúc, Đức sở hữu lượng tàu ngầm khổng lồ: 1.162 chiếc U-Boat.
3.500 tàu của quân Đồng Minh (bao gồm tàu chiến, tàu vận tải) bị U-Boat đánh chìm, hơn 30.000 lính hải quân thiệt mạng.
Đứng trước những màn tấn công như vũ bão của U-Boat, lực lượng Đồng Minh quyết hành động. Năm 1943, Đồng Minh chính thức mở chiến dịch tìm và diệt U-Boat trên khắp các đại dương.
Họ huy động toàn bộ các phương tiện hiện đại thời đó, bao gồm tàu ngầm, máy bay ném bom cùng các chiến thuật chống ngầm như sử dụng sonar, radar; cũng như sử dụng hệ thống phá mã Enigma của Đức để "tổng lực" chống lại tàu ngầm U-Boat của quân Đức quốc xã.
Với việc Mỹ tham chiến, quân Đồng Minh như "hổ mọc thêm cánh" đã xoay chuyển cục diện, khiến U-Boat phải chịu những tổn thất không thể cay đắng hơn: 793 chiếc tàu ngầm U-Boat bị đánh chìm, gần 30.000 lính hải quân phải bỏ mạng. Chưa hết, các xưởng đóng tàu ngầm U-Boat cũng bị bom dội tan nát.
Tính đến đầu tháng 12/1944, quân Đức và Hitler rơi vào thế bất lợi khi đoàn quân U-Boat từng một thời gieo rắc nỗi kinh hoàng trên các đại dương giờ phải chịu cảnh thất bại cay đắng.
Các cuộc tấn công đáp trả như vũ bão trên cạn, trên không tiếp tục đưa Đức vào thế bị động. Lúc này, Hitler thực hiện một chiến dịch tối mật cuối cùng với hi vọng xoay chuyển cục diện cuộc chiến.
Hoạt động của U-boat trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất
Trong cuộc chiến tranh thế giới lần thứ nhất, tổng số tàu ngầm các nước đã ném vào chiến tranh là hơn 640 chiếc, trong đó của Đức là hơn 300 chiếc. Các tàu ngầm U-boat có tính năng cơ động rất cao và khả năng chiến đấu áp đảo tàu ngầm của đối thủ, nên đã lập rất nhiều chiến tích huy hoàng.
Khởi đầu Thế chiến chiến thứ nhất, Đức chỉ có 29 U-boat hoạt động nhưng số lượng của chúng đã gia tăng với tốc độ chóng mặt và gây cho quân Đồng minh những thiệt hại hết sức năng nề.
Tàu ngầm U-boat của Đức đã gây rất nhiều thiệt hại cho quân đồng minh
Chỉ trong vòng 10 tuần đầu của cuộc chiến, U-boat đã đánh chìm 5 tuần dương hạm của Anh. Thậm chí, chỉ trong tháng 10/1914, chiếc tàu ngầm U-9 của Đức đã đánh chìm 3 chiến hạm của Anh là HMS Aboukir, Cressy và Hogue chỉ trong có một giờ.
Kể từ khi thế chiến thứ nhất bùng phát ngày 29/07/1914 cho đến khi kết thúc ngày 11/11/1918, có 178 trong tổng số 360 tàu ngầm Đức được đóng đã bị đánh chìm, tuy nhiên những thiệt hại mà chúng gây ra cho quân đồng minh thật là khủng khiếp.
Số lượng tàu chiến bị U-boat bắn chìm lên tới 395 chiếc, trong đó có 3 thiết giáp hạm, 17 hàng không mẫu hạm, 32 tuần dương hạm, 122 khu trục hạm và hơn 30 tàu ngầm. Ngoài ra, các tàu ngầm Đức còn đánh đắm hơn 5000 tàu vận tải, nhấn chìm hơn 20 triệu tấn hàng hóa xuống đáy biển.
Bằng chiến thuật dùng tàu ngầm phong tỏa, chi phối toàn bộ bắc Đại Tây Dương và Địa Trung Hải, Đức Quốc xã gây rất nhiều thiệt hại cho hải quân và thương thuyền của phe Đồng Minh, ngăn chặn các tuyến tiếp tế xuyên châu lục, góp phần kéo dài thời gian cuộc chiến.
Do đó, mặc dù Đức thất bại trong Chiến tranh thế giới thứ nhất nhưng lực lượng tàu ngầm của họ đã gây ra nỗi kinh hoàng cho hải quân đồng minh và các thương thuyền trên thế giới.
Máy bay Đồng minh tấn công một tàu ngầm U-boat của Đức
Sau khi bại trận trong Thế chiến thứ nhất, Đức tiếp tục phát triển lực lượng tàu ngầm hùng mạnh đạt đến đỉnh cao dưới thời Hittle. Thủ tướng Anh thời đó là ông Winston Churchill đã từng phải thốt lên: “Thứ duy nhất có thể khiến tôi thực sự lo sợ trong cuộc chiến là các tàu ngầm U-boat của Đức”.
Hoạt động của U-boat trong Chiến tranh Thế giới thứ 2
Vào thời điểm Chiến tranh Thế giới thứ 2 bắt đầu nổ ra, phát xít Đức có 65 U-boat, 21 tàu trong số đó luôn thường trực chiến đấu. Chỉ huy của hạm đội tàu ngầm Đức là Karl Donitz từng nói, nếu ông ta có 300 tàu U-boat thì sẽ “có thể bóp chết Anh ngay lập tức và chiến thắng toàn cục”.
Thế nhưng trong suốt Thế chiến 2, nước Đức phát xít đã ồ ạt đóng tới hơn 1000 tàu ngầm loại này, chỉ tính riêng U-boat Type VII đã có đến 691 chiếc. Theo thống kê không chính thức, cho đến Thế chiến 2 kết thúc, Hải quân Phát xít Đức đã có trong tay 1.162 tàu ngầm U-boat.
Các tàu ngầm U-boat phát xít tiếp tục gieo rắc nỗi kinh hoàng cho hải quân Đồng minh trong giai đoạn đầu Chiến tranh thế giới thứ 2.
Trước những tổn thất quá lớn do lực lượng tàu ngầm của Phát-xít Đức gây ra, đến năm 1943, quân Đồng minh đã bắt đầu mở chiến dịch tìm diệt U-boat trên biển, bằng tất cả các phương tiện tác chiến lúc đó là tàu ngầm, tàu nổi và máy bay ném bom.
Tàu chở dầu Dixie Arrow bị tàu ngầm U-71 bắn chìm ngoài khơi Bắc Carolina vào ngày 26-3-1942
Đến cuối cuộc chiến, hạm đội U-boat chịu tổn thất nặng với 793 chiếc bị mất và hơn 28.000 người trong tổng số 40.900 thủy thủy U-boat thiệt mạng (chiếm khoảng 75% lực lượng), khiến thực lực Hải quân Đức suy yếu nghiêm trọng, không ngăn nổi lính thủy đánh bộ Mỹ và quân đội Anh tràn vào Pháp, Bắc Phi và bờ Địa Trung Hải những năm 1944-1945.
Tuy nhiên, cái giá phải trả của phe Đồng minh cũng không hề nhỏ. Tính tổng số trong chiến tranh Thế giới thứ 2, các tàu ngầm U-boat của Đức đã đánh chìm 3.500 tàu đồng minh (chủ yếu là tàu vận tải), khiến hơn 30.000 thủy thủ quân sự và dân sự thiệt mạng.
Các nước Đồng minh phải chi số tiền khổng lồ lúc đó là 26,4 tỷ USD để chống lại mối đe dọa từ tàu ngầm U-boat. Trong khi đó, chiến dịch tàu ngầm của Đức chỉ tiêu tốn 2,86 tỷ USD.
Tuy nước Đức phát xít đã bại trận và sụp đổ nhưng xét ở góc độ kinh tế, chiến lược phát triển ồ ạt các tàu ngầm U-boat là một thành công lớn của Đức, đưa loại tàu ngầm này trở thành một trong những vũ khí có ảnh hưởng nhất trong Thế chiến thứ 2
Tàu ngầm U-97, do Udo Heilmann chỉ huy, tại Saint-Nazaire, Pháp, năm 1941. Trong suốt thời gian phục vụ, U-97 đã đánh chìm 16 tàu với tổng trọng tải 71.237 GRT và làm hư hại một tàu có trọng tải 9.718 GRT trong suốt 14 chuyến tuần tra. Vào ngày 16 tháng 6 năm 1943, U-97 bị hư hại nặng nề ở Địa Trung Hải, phía tây Haifa, do trúng bom chìm từ một chiếc Lockheed Hudson T thuộc Phi đội 459 của Không quân Hoàng gia Úc. Thủy thủ đoàn đã bỏ tàu ngầm lại sau vụ tấn công.
