Cho phép tư nhân đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc Nam
Quốc hội đồng ý bổ sung hình thức đầu tư đối tác công tư và đầu tư kinh doanh vào dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam, thay vì chỉ đầu tư công như trước.Sáng 27/6, Quốc hội thông qua Nghị quyết kỳ họp 9, trong đó cho phép Chính phủ lựa chọn hình thức đầu tư, nhà đầu tư phù hợp với dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam. Nếu cần cơ chế vượt thẩm quyền, Chính phủ sẽ báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.
Ngoài đầu tư công, hai hình thức mới được bổ sung là đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) - hợp tác có thời hạn giữa Nhà nước và nhà đầu tư qua hợp đồng dự án - và đầu tư kinh doanh, tức nhà đầu tư trực tiếp bỏ vốn để triển khai, vận hành và thu lợi nhuận.
Chính phủ cho biết trước đây dự án được định hướng đầu tư công. Tuy nhiên, sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, nhiều doanh nghiệp đề xuất được tham gia theo hình thức đầu tư tư nhân trực tiếp. Trong khi đó, hiện chưa có hình thức đầu tư cụ thể nào được quy định cho đường sắt tốc độ cao. Việc mở rộng hình thức đầu tư được đánh giá phù hợp với định hướng của Bộ Chính trị và Nghị quyết 198/2025 của Quốc hội về huy động nguồn lực ngoài ngân sách cho các dự án hạ tầng chiến lược.
Hiện hai tập đoàn lớn đã gửi đề xuất đầu tư tuyến đường sắt này. Ngày 6/5, Công ty VinSpeed đề xuất đầu tư theo hình thức trực tiếp, cam kết góp 20% vốn (khoảng 12,27 tỷ USD), phần còn lại (khoảng 49 tỷ USD) đề nghị Nhà nước cho vay không lãi suất trong 35 năm. Doanh nghiệp cam kết trả nợ đúng hạn.
Khoảng ba tuần sau, Tập đoàn Trường Hải (Thaco) cũng gửi đề xuất với tổng vốn hơn 61 tỷ USD, chưa gồm chi phí giải phóng mặt bằng. Thaco đề nghị góp 20% vốn, phần còn lại vay từ tổ chức tài chính trong và ngoài nước, đồng thời đề xuất Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ toàn bộ lãi vay trong 30 năm. Doanh nghiệp cam kết giữ cổ phần chi phối, không chuyển nhượng cho nhà đầu tư nước ngoài.

Tàu cao tốc chạy tuyến Jakarta - Bandung (Indonesia). Ảnh: CGTN