Đề xuất mới của Bộ Nông nghiệp và Môi trường áp dụng lộ trình quy định mức tiêu chuẩn khí thải với ô tô tham gia giao thông, nhưng chỉ có một nhóm xe nhỏ gặp ảnh hưởng.
Nội dung đề xuất của Bộ Nông nghiệp và Môi trường liên quan đến ô tô đang nhận được nhiều chú ý. Theo đó, đơn vị này nêu đề xuất ô tô tham gia giao thông tại Hà Nội và TPHCM phải đạt tiêu chuẩn khí thải ở mức 4 (tương đương với tiêu chuẩn Euro 4), từ ngày 1/1/2027.Nhiều người dùng thắc mắc, những xe nào sẽ gặp ảnh hưởng từ đề xuất này và sẽ không đủ điều kiện tham gia giao thông khi quy chuẩn mới được áp dụng.
Đề xuất lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải với ô tô tham gia giao thông của Bộ Nông nghiệp và Môi trường ưu tiên áp dụng tại các khu vực có nguy cơ ô nhiễm không khí nghiêm trọng như Hà Nội và TPHCM (Ảnh: Thế Hưng).
Đầu tiên, Bộ đề xuất ô tô sản xuất trước năm 1999, khi tham gia giao thông sẽ áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 1 (tương đương tiêu chuẩn Euro 1) kể từ ngày quyết định có hiệu lực thi hành. Tiếp đến, xe xuất xưởng trong giai đoạn 1999-2016 sẽ áp dụng mức 2 (Euro 2).
Ô tô sản xuất trong giai đoạn 2017-2021 sẽ áp dụng mức 3 (Euro 3) từ ngày 1/1/2026. Nhưng riêng tại Hà Nội và TPHCM, nhóm xe này sẽ phải áp dụng mức 4 (Euro 4) từ ngày 1/1/2027.
Lộ trình còn hướng tới áp dụng mức 5 (Euro 5) từ ngày 1/1/2032, với ô tô được sản xuất từ năm 2022. Hà Nội và TPHCM sẽ áp dụng mức khí thải 5 sớm hơn với nhóm xe này, từ ngày 1/1/2028 và từ 1/1/2029, toàn bộ ô tô tham gia giao thông sẽ phải đáp ứng mức tiêu chuẩn khí thải tối thiểu là Euro 2.
Nếu đề xuất trên được phê duyệt, những quy định mới về tiêu chuẩn khí thải đối với ô tô khi tham gia giao thông dự kiến sẽ được áp dụng từ đầu năm sau. Tuy nhiên, sẽ chỉ có một nhóm xe nhỏ chịu ảnh hưởng từ những quy chuẩn này.
Những dòng xe nào sẽ không đủ điều kiện tham gia giao thông theo quy chuẩn mới? (Ảnh: Nguyễn Lâm).
Thực tế, toàn bộ ô tô sản xuất và nhập khẩu từ đầu năm 2017 đều đã đảm bảo tiêu chuẩn khí thải Euro 4, theo yêu cầu của Thủ tướng tại quyết định 49/2011. Đến đầu năm 2022, toàn bộ ô tô mới tại Việt Nam đã phải tuân thủ tiêu chuẩn khí thải Euro 5.
Như vậy, lộ trình trên không ảnh hưởng đến những xe được sản xuất trong giai đoạn 2017-2021, kể cả khi Hà Nội và TPHCM yêu cầu ô tô lưu thông phải đạt chuẩn khí thải Euro 4 từ ngày 1/1/2027. Những xe thuộc nhóm này cũng được người dùng săn đón trên thị trường ô tô đã qua sử dụng, với một số cái tên như VinFast Fadil, Honda City, Mitsubishi Xpander…
Đồng thời, chủ sở hữu của những xe được sản xuất từ năm 2022 hoàn toàn có thể yên tâm lưu thông tối thiểu đến năm 2028 tại Hà Nội và TPHCM, hoặc 2032 tại các địa phương khác. Đa phần những xe này đều thuộc thế hệ mới nhất, thậm chí còn trong thời hạn bảo hành chính hãng.
Lộ trình này chủ yếu nhắm tới các mẫu xe cũ có tuổi đời lên tới gần 30 năm, hiện nay có giá bán chỉ từ hàng chục triệu cho tới hơn 100 triệu đồng trên thị trường đã qua sử dụng. Một số ví dụ có thể kể tên như: Mitsubishi Lancer, Toyota Corolla, Kia Pride…
Đa phần những mẫu ô tô được sản xuất trước năm 2000 chỉ đáp ứng mức tiêu chuẩn khí thải Euro 1 hoặc 2. Do đó, khi Hà Nội và TPHCM áp dụng tiêu chuẩn khí thải tối thiểu là mức 2 từ 1/1/2029 theo đề xuất của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, những xe chỉ đạt chuẩn Euro 1 có thể không đủ điều kiện lưu thông.
Những dòng xe cổ sưu tầm cũng là một trong những đối tượng chịu ảnh hưởng từ đề xuất này, và sẽ không đủ điều kiện lưu thông khi quy định mới được áp dụng (Ảnh: Nguyễn Lâm).
Tuy nhiên, đề xuất này vẫn có thể cần sửa đổi bởi trong cuộc họp về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia do Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Anh Tuấn cho rằng việc áp dụng mức 4 đối với nhóm xe sản xuất trong giai đoạn 2017-2021 tại Hà Nội và TPHCM là vấn đề đáng lưu ý.
Nguyên nhân là bởi 16% trong nhóm xe trên chủ yếu là xe tải và xe đầu kéo phục vụ vận tải hàng hóa. Nếu siết quy chuẩn khí thải đồng loạt trên toàn địa bàn, sẽ ảnh hưởng đáng kể đến chi phí vận tải và logistics.
