THỰC TẾ LỊCH SỬ ĐÃ CHỨNG MINH THỦY ĐIỆN LÀM LŨ DỮ HƠN, NGẬP SÂU HƠN
Luận điểm cho rằng "Thủy điện giúp cắt lũ, nếu không có thủy điện thì nước còn ngập sâu hơn"của DLV đội AK47 đã hoàn toàn sụp đổ khi đối chiếu với số liệu lịch sử và nhân chứng sống tại vùng rốn lũ Hòa Thịnh (theo bài báo VnExpress).
Đăk Lăk hứng chịu lũ lịch sử 50 năm, nhưng hệ thống 5 hồ chứa điều tiết lũ dọc lưu vực sông Ba chỉ "giải cứu" được 26% lượng lũ cho hạ du khiến Phú Yên cũ chìm trong biển nước.
vnexpress.net
1. BẰNG CHỨNG SỐNG: LŨ 2025 (CÓ THỦY ĐIỆN) KHỦNG KHIẾP HƠN LŨ 1993 (KHÔNG THỦY ĐIỆN)
Cụ Chín (70 tuổi, xã Hòa Thịnh) - người đã sống trọn đời tại vùng rốn lũ này khẳng định:
"Năm 1993, lũ lịch sử mà nước mới vô sân, nhưng lần này lũ nhà tôi lên tới giáp mái."
Lời chứng này vạch trần một nghịch lý đau đớn:
• Năm 1993 (Lũ tự nhiên): Không có (hoặc rất ít) sự can thiệp của hồ chứa lớn, nước chảy tự nhiên. Kết quả: Nước chỉ mấp mé sân.
• Năm 2025 (Lũ nhân tạo/kết hợp): Có hệ thống thủy điện "quy mô", được cho là "cắt lũ". Kết quả: Nước ngập lút mái nhà.
Như vậy là sự hiện diện của thủy điện và quy trình vận hành hiện tại đã khiến mức độ ngập lụt tồi tệ hơn gấp nhiều lần so với quá khứ.
2. CON SỐ BIẾT NÓI: LƯU LƯỢNG ÍT HƠN NHƯNG NGẬP SÂU HƠN
Bài báo dẫn chứng số liệu thủy văn lịch sử:
"Trong gần 100 năm qua, trạm Củng Sơn (Đăk Lăk) từng ba lần ghi nhận lưu lượng đỉnh lũ lớn nhất trên 20.000 m3/s vào các năm 1938, 1964, 1993."
Hãy làm phép so sánh:
• Lũ 1993: Đỉnh lũ tự nhiên > 20.000 m³/s -> Ngập đến sân.
• Lũ 2025: Tổng lưu lượng xả và về hạ du hơn 16.000 m³/s (số liệu đợt này) -> Ngập đến mái.
Tại sao năm 1993 nước về nhiều hơn (20.000) mà dân vẫn an toàn hơn? Còn năm 2025 nước về ít hơn (16.000) mà dân lại "chết hụt", ngập lút mái?
3. LÝ GIẢI KHOA HỌC: CƠ CHẾ "LŨ TỰ NHIÊN" VS "LŨ XẢ TRÀN"
Sự khác biệt nằm ở cơ chế thoát nước và môi trường:
• Lũ tự nhiên (1993): Nước lên theo quy luật mưa, dâng từ từ. Rừng đầu nguồn còn nhiều, đóng vai trò như "bọt biển" giữ nước và giảm tốc độ dòng chảy. Lòng sông chưa bị bồi lấp hay thu hẹp. -> Nước lên cao nhưng thoát nhanh, trải rộng, dân kịp chạy.
• Lũ thủy điện (2025):
o Mất rừng: Để làm thủy điện, hàng ngàn héc-ta rừng phòng hộ bị cạo trọc, mất khả năng giữ nước tự nhiên.
o Xả lũ dồn dập: Thủy điện tích nước đến mức tới hạn rồi xả cấp tập (15.600 m³/s trong thời gian ngắn). Dòng nước này không phải là dòng chảy tự nhiên mà là "bom nước" đổ ập xuống.
o Biến đổi dòng chảy: Nước dâng lên đột ngột với tốc độ phi mã khiến người dân không kịp trở tay (như cụ Chín nói: "lo chết tới nơi", "không kịp nhìn mặt con cháu").
Đừng dùng lý thuyết "nếu không có thủy điện" để lấp liếm.
Thực tế lịch sử 1993 đã chứng minh: Khi để thiên nhiên tự điều tiết, dù lũ lớn hơn (20.000 m³/s), người dân Hòa Thịnh vẫn an toàn hơn hiện tại.
Chính việc can thiệp thô bạo vào dòng chảy, phá rừng làm hồ chứa, và quy trình xả lũ "ưu tiên phát điện, xem nhẹ hạ du" đã biến những trận lũ vốn dĩ là quy luật tự nhiên thành những thảm họa nhân tai thảm khốc.
-WEHEAR-
