1. **Đổi mới Luật Đất đai vẫn chậm và bất cập về thời điểm áp dụng**
– Mặc dù Luật Đất đai 2024 cho phép UBND cấp tỉnh xây dựng và điều chỉnh bảng giá đất hàng năm, song quy định này chỉ có hiệu lực từ ngày 1 / 1 / 2026; trước đó (từ 1 / 8 / 2024 đến 31 / 12 / 2025) nhiều địa phương vẫn phải áp dụng “bảng giá cũ” hoặc lùi thời hạn ban hành bảng giá mới ([kinhtetrunguong.vn][1]).
– Khoảng trống pháp lý dẫn tới hàng trăm hồ sơ giao dịch nhà đất tại TP Hạ Long bị “treo” vì chưa có bảng giá mới để tính thuế, tiền sử dụng đất – rõ ràng là tình trạng trì trệ hành chính, không phải do thị trường thiếu cân bằng cung–cầu ([vietbao.vn][2]).
2. **Tính minh bạch và năng lực thẩm định giá đất còn yếu**
– Theo báo cáo tại Hội nghị sơ kết thực thi Luật Đất đai 2024, nhiều địa phương vẫn gặp khó về thu hồi, bồi thường bởi “bảng giá vẫn thấp hơn nhiều so với giá chuyển nhượng thực tế”. Việc người dân không đồng thuận mức đền bù chính là dấu hiệu chủ yếu cho thấy khung hành chính chưa theo kịp thị trường ([Thương hiệu & Công luận][3]).
– Chưa kể năng lực chuyên môn của hội đồng thẩm định giá đất ở cấp tỉnh, cấp huyện còn hạn chế, dữ liệu số về đất đai chưa hoàn thiện, dẫn đến giá hành chính thường xuyên bị “lay hoay” bởi ý kiến áp đặt từ cơ quan quản lý thay vì số liệu giao dịch thực tế.
3. **Quy hoạch và “đòn bẩy” chính sách vẫn chi phối mạnh**
– Quy hoạch sử dụng đất, phân vùng đô thị, kế hoạch phát triển hạ tầng… do chính quyền cấp trên phê duyệt thường mang tính 5 – 10 năm, tạo ra “điểm nghẽn” khiến bảng giá hành chính phải bám theo những mốc thời gian này, chứ không thể điều chỉnh liên tục theo từng tuần, từng tháng khi cầu có biến động đột biến.
– Việc Nhà nước áp dụng phương pháp tính “thặng dư” (một trong những phương pháp định giá theo Luật Đất đai) còn nhiều ý kiến tranh cãi, thậm chí đề nghị bỏ hẳn ([kinhtetrunguong.vn][1]), cũng cho thấy chính sách vẫn là yếu tố quyết định—không phải sự cạnh tranh tự do giữa người mua và người bán.
4. **Đấu giá đất công chưa thực sự minh bạch và phổ biến**
– Mặc dù được khuyến khích, đấu giá đất công vẫn diễn ra khá hạn chế; giá khởi điểm thường dựa trên bảng giá hành chính (thường thấp hơn mức thị trường), rồi mới “kéo” giá lên bằng cách thu hút giới đầu cơ. Quy trình này vẫn chịu nhiều lớp trung gian, thông tin không rõ ràng, chứ không phải là phiên “đấu” công bằng giữa nhiều bên cùng đánh giá đúng giá trị sử dụng thật sự.
– Vì vậy, số lượng và quy mô các phiên đấu giá chưa đủ lớn để thiết lập mặt bằng giá mới theo đúng quy luật cung–cầu.
---
**Tổng kết**: Những vướng mắc về “thời điểm áp dụng”, “năng lực thẩm định”, “minh bạch dữ liệu” và “quy hoạch dài hạn” cho thấy giá hành chính vẫn là chiếc “khung đỡ” chủ yếu, còn cơ chế thị trường chỉ đứng bên lề. Để giá đất thực sự phản ánh cung–cầu, Việt Nam cần hoàn thiện đồng bộ về thể chế, năng lực tổ chức và minh bạch dữ liệu hơn nữa.
[1]:
https://kinhtetrunguong.vn/thoi-su/...-dat-dai-sua-doi-.html?utm_source=chatgpt.com "Quốc hội chính thức thông qua Luật Đất đai (sửa đổi)"
[2]:
https://vietbao.vn/hang-tram-ho-so-...ong-bi-tac-517770.html?utm_source=chatgpt.com "Hàng trăm hồ sơ giao dịch nhà đất ở TP Hạ Long bị ‘tắc’"
[3]:
https://thuonghieucongluan.com.vn/d...thuc-tien-a270594.html?utm_source=chatgpt.com "Đề xuất tiếp tục điều chỉnh Luật Đất đai 2024 để phù hợp thực tiễn"